Column, Anna Schmitz

Voor reacties en suggesties e.d.
Bericht
Auteur
Anna
Site Admin
Berichten: 18421
Lid geworden op: vr nov 05, 2004 10:09 pm

Re: Column, Anna Schmitz

#16 Bericht door Anna » zo jul 04, 2021 4:48 pm

De 'kruisbestuiving'.

In het begin van een relatie zit je in de roze fase. Je voelt iets vertrouwds bij die ander en je denkt onbewust 'met hem/haar kan het allemaal goed komen'. Ik noem dat de 'positieve trigger'. Je ziet de dingen dan nog door een roze bril. Daarna kom je in de fase dat je elkaar pijn gaat doen. Niet bewust zo bedoeld, maar het gebeurt wel. Door een bepaald gedrag, of woord, of een bepaalde oogopslag van de ander, worden er pijnlijke gevoelens uit je verleden getriggerd en daarmee wordt je afweer geactiveerd. Je reageert op de situatie in het heden met de afweer die je als kind hebt ontwikkeld tegen de pijn die je toen ervoer. Die afweer kan zijn: boos worden, in je schulp kruipen, je terugtrekken, je verdedigen, afstand nemen, en bij ons Norwood-vrouwen ook vaak pleasen en het goedmaken terwijl je niets fout hebt gedaan. En het is deze afweer waarmee je bij de ander pijnlijke gevoelens uit zijn/haar verleden triggert, en waardoor bij hem/haar de afweer wordt geactiveerd (boos worden, verdedigen of terugtrekken enz.) en het is deze afweer van de ander waardoor er bij jou weer pijnlijke gevoelens uit je verleden worden getriggerd. Zo kom je in een vicieuze cirkel terecht van elkaar pijn doen met de afweer die je bij elkaar activeert. Ik noem dit (een beetje als grapje) de 'kruisbestuiving', om het makkelijker te kunnen onthouden en het te leren herkennen in je relatie. Dit is een cruciaal iets om een ommekeer te kunnen maken in je relatie, als je verstrikt bent geraakt in de vicieuze cirkel van de 'kruisbestuiving'.

Waar het om gaat is dat je leert herkennen dat er bij jou door iets wat die ander heeft gedaan of gezegd (en dit kan dus ook een blik of oogopslag zijn) pijn uit je verleden is getriggerd en waar jij op reageert met jouw manier van afweer (boos worden, je terugtrekken, je verdedigen, pleasen), en dat je met die afweer-reactie van jou bij de ander pijn uit zijn verleden triggert, waar hij dan weer op reageert met zijn afweer-reactie (boos worden, afstand nemen) en dat het belangrijk is te beseffen dat dit eigenlijk niet zoveel met jou te maken heeft, maar dat hij eigenlijk door jouw afweer-reactie in contact is gebracht met de pijn van vroeger, waar hij op reageert. In werkelijkheid is dit pijn en boosheid die te maken heeft met zijn moeder/vader. Dat is wat er ONDER zit. Deze pijn en deze reactie gaat niet over jou, maar over iets in zijn verleden dat nog moet worden opgelost. Je zou dan kunnen zeggen: 'wat heb ik gedaan of gezegd dat er deze emoties bij jou getriggerd zijn? Aan wie doet deze situatie je denken? Wanneer heb je dit gevoel eerder gevoeld? Wie komt er het eerste in je op?'

En zo kun je ook naar je eigen pijn kijken die door de ander bij je is getriggerd. Aan wie doet deze situatie mij denken? Wanneer heb ik dit nare gevoel eerder gevoeld? Wie komt er het eerste in mij op?

Door er op deze manier naar te kijken en op te reageren naar elkaar toe, kun je elkaar helpen die trauma's van vroeger uit te werken door naar elkaar te luisteren en elkaars pijn en trauma's te begrijpen (en misschien ook elkaars manier van afweren). In plaats van strijd te voeren met elkaar om je gelijk te krijgen.

Als je deze issues van vroeger niet uitwerkt en oplost, zul je steeds weer mensen aantrekken om een relatie mee aan te gaan, die de pijnlijke issues uit je kindertijd naar boven halen. Je hebt de keus om steeds weer die strijd aan te gaan, of om de onderliggende issues (waar je nu mee in contact komt) uit te werken en op te lossen. En als je het samen doet, en elkaar samen helpt, kun je een heel mooie veilige intieme relatie creëren. Omdat je elkaar dan begrijpt in die pijn en kwetsbaarheid en het niet meer ziet als aanval op jou, of iets wat mis zou zijn met jou.

Bij ons van binnen gaat het eigenlijk altijd om de vraag: ben ik oké of ben ik niet oké? De dingen die we de ander tegen ons horen zeggen horen we als: 'je bent oké' of 'je bent niet oké' en gaan ons dan verdedigen. We horen daardoor niet wat die ander werkelijk zegt en bedoelt, namelijk: 'ik voel pijn en ik heb jouw hulp nodig om die pijn op te lossen'. Dat idee van 'ik ben wel of niet oké' zit zo diep, dat is begonnen in onze vroege kindertijd door de signalen die we kregen van onze ouders en de mensen in onze omgeving. En we blijven de rest van ons leven de dingen zo horen, dat ik oké ben of niet oké ben. Voor de ander in de relatie vormt dit vaak een muur waar hij/zij niet doorheen komt. Het lukt ze niet zich gehoord te maken met hun gevoelens in de relatie. Echt contact te krijgen. Het is belangrijk dat je gaat zien hoe je elkaar pijn doet met je afweer, en waar dit vandaan komt, en dat het er niet om gaat of jij goed of slecht bent. Daar gaat het niet om. Dat is iets wat we zelf projecteren en niet wat de ander zegt of bedoelt. We kunnen er zelf verantwoordelijkheid voor nemen en stoppen met die projectie (maar dat is dan nog wel een heel proces!).

Anna

Anna
Site Admin
Berichten: 18421
Lid geworden op: vr nov 05, 2004 10:09 pm

Re: Column, Anna Schmitz

#17 Bericht door Anna » ma mei 09, 2022 4:09 pm

"Dat jij pijn lijdt is omdat er iets mis is met jou."

Ken je die? Ik wil graag mijn gedachten daarover met jullie delen aan de hand van een voorbeeld.

Ik was naar de supplementen winkel gegaan bij mij in de buurt. Ik ging op de fiets. Toen ik uit de winkel kwam voelde ik me slap en trillerig. Ik ben aan het herstellen van een burnout en mijn lichaam protesteert op allerlei momenten. Ik ging terug lopen, met de fiets aan de hand. Onderweg kwam ik een buurvrouw tegen, we gingen staan praten. Ze vroeg hoe het ging en ik vertelde over mijn gestruggel met mijn burnout. Ik zei: 'ik ben nu 70 en ik vraag me wel eens af of ik nog beter word, of dat dit de ouderdom is en het verder bergafwaarts gaat'. Zij zei 'ik ben 74' en ging vertellen hoeveel ze loopt, alle routes, vele kilometers, de stad in en ook naar buiten toe langs de Amstel, het Amstelpark door enz. Ze vroeg op een gegeven moment of ik medicijnen gebruikte. Ik zei: 'ja, voor mijn darmziekte'. Ze vroeg wat ik had, ik zei: 'colitis', en toen begon ze over haar zus. Die heeft het ook, en in de meest ernstige vorm. Ik dacht: o ja, dit gesprek hebben we al eens eerder gehad. Nu ging ze ook allerlei gruwelijke details vertellen, veel bloed en slijm, niet naar buiten kunnen omdat ze steeds naar de wc moet, ze wil niet geopereerd worden, geen stoma, ze is heel erg afgevallen, weegt nog maar 36 kilo, prednison is nog het enige dat helpt. Ik wist niet of ik dat nou wel allemaal wilde weten, over iemand die dezelfde ziekte heeft als ik. Ze vertelde het allemaal zonder enig medeleven of liefde of compassie. Ik weet niet meer hoe dat gesprek verder ging, maar op een bepaald moment zei ze: 'jij bent een moeilijk iemand'. BAM! Zomaar ineens die woorden waar je mij misschien wel het meest mee kunt kwetsen. Omdat die 'waarheid' bij mij als kind is ingeprent en een diep trauma heeft veroorzaakt (ik weet dat dit herkenbaar is voor veel van mijn lotgenoten).

Ondanks de vele jaren helend werk aan mezelf (bijna mijn hele volwassen leven) draag ik nog steeds diep van binnen een restje 'geloof' dat er iets mis is met mij, dat ik moeilijk ben, 'zo overgevoelig', en dat ik 'verkeerde' gevoelens en behoeften heb (niet zoals 'het hoort'). En als er dan zoiets tegen mij wordt gezegd dan is het BOEM! een dreun in een oude wond.
Inmiddels ga ik bij zo'n uitspraak niet meer totaal onderuit en kan ik nu ook zien wat die ander doet. Dat het niet 'de waarheid' is wat die ander zegt, maar dat het kwetsende, beschadigende woorden zijn. Waarom zegt iemand zoiets?

Die vraag kwam op dat moment niet in me op, ik was te zeer bezig met wat er bij mij van binnen gebeurde. Ik voelde in heel mijn wezen: die kant wil ik niet op! De uitdrukking die ze op mijn gezicht zag was waarschijnlijk niet wat ze hoopte te zien, want ze ging erop door en zei ter verduidelijking: 'nou ja, ik bedoel je hebt een moeilijk karakter'. En daarna ook nog: 'je bent geen vrolijk iemand'. Toen ze dat zei ging ik in de verdediging en zei: 'ik vind mezelf heel vrolijk'. Ik dacht aan mezelf, hoe vrolijk ik kan zijn, mijn gekke humor; die kant van mij krijgt zij niet te zien. Ze keek me meewarig aan alsof het zielig was dat ik dat dacht. Ik wilde het stoppen, en dat deed ik uiteindelijk met de woorden: 'dit helpt mij niet'.

Achteraf was ik heel blij met deze woorden, de manier waarop ik dit gesprek stopte. Geen strijd, geen verdediging (nou ja, wel een beetje), geen aanval terug, maar gewoon 'dit helpt mij niet', precies wat het was. In mijn herstel van codependentie (de jeugd beschadigingen) en nu nog meer van mijn burnout, moet ik heel zuinig zijn op mezelf. Goed voelen wat voedend en helend voor mij is en wat niet. Dit was niet voedend of helend, maar het tegenovergestelde. Het haalde mij omlaag, en terug naar de pijn uit mijn jeugd. Toen ik leerde: jij bent moeilijk, er is iets mis met jou.

Thuis vroeg ik me af waarom iemand zoiets zegt. Het zijn kwetsende woorden maar uitgesproken alsof het heel gewoon is om zoiets te zeggen. Bijna alsof ze je er een dienst mee bewijzen. Waar komt dat vandaan? Hoe komt het dat iemand zo praat? Gelijk zie ik in mijn verbeelding het soort gezin waar zoiets ontstaat. Het antwoord is waarschijnlijk: omdat er zo werd gepraat in het gezin waarin zij is opgegroeid. Ik dacht eraan hoe zij praatte over haar zus met die verschrikkelijke ziekte, zo'n koude, zakelijke manier. Ik herinnerde me dat ze steeds zei: 'het is een auto-immuun ziekte, het is een auto-immuun ziekte'. Ik vroeg me toen af waarom ze dat steeds zei en benadrukte. Misschien denkt ze dat die zus deze gruwelijke ziekte heeft omdat er iets mis is met haar? Misschien is dat wel wat ze van haar zus denkt: 'een moeilijk mens'. 'Daarom heeft ze die ziekte'. En misschien ook: 'gelukkig ben ik geen moeilijk mens'. En dat ze dat steeds wil laten zien. Ik heb dat vaker bij haar gezien. 'Ik ben geen moeilijk mens'.

Ik heb een vriendin van vroeger waar ik nog af en toe contact mee heb. En dat het niet vaker is dan dat heeft een reden. Zij kan ook zo praten, 'ik ben heel makkelijk'. En als ik haar vertel waar ik het moeilijk mee heb dan kan zij ook zoiets zeggen, iets zoeken wat ik verkeerd doe, of wat er verkeerd aan mij is, wat dan de oorzaak kan zijn. Het klinkt alsof ze het goed bedoelt en probeert mij ermee te helpen, maar het zijn kwetsende woorden. Beschadigende woorden. Het is een boodschap die in de kindertijd is ontstaan. Een trauma dat als het niet wordt uitgewerkt later zo ongecensureerd wordt doorgegeven aan anderen, vriendinnen, kinderen, buurvrouwen enz.
'Dat jij pijn lijdt (problemen hebt) is omdat er iets mis is met jou. En ik zeg dit om jou te helpen…..'

'Jij bent moeilijk' zijn voor mij beschadigende woorden. Woorden die mij altijd diep geraakt en onderuit gehaald hebben, omdat ik zelf als kind ook op een pijnlijke manier heb geleerd te geloven dat ik 'moeilijk' ben, dat er iets mis is met mij, en dat er eigenlijk geen plek is in deze wereld voor iemand zoals ik. Een pijnlijke 'waarheid' die ik altijd diep van binnen met mij meedroeg en waardoor ik altijd heb geprobeerd me 'makkelijk' voor te doen, wat betekende: over mijn grenzen gaan en niet kunnen zijn wie ik ben, waardoor bijzondere en waardevolle eigenschappen van mij verborgen bleven, ook voor mijzelf, en die ik pas kon ontdekken in het herstelproces.

Als er in het gezin waarin we opgroeien op een oordelende manier naar elkaar en naar ons gekeken wordt, in plaats van op een geïnteresseerde, inlevende, begrijpende manier (wat voel jij? wat ervaar jij? wie ben jij?) dan nemen we die (negatieve) oordelen (bijv. 'jij bent moeilijk') over als 'waarheid' en die 'waarheid' dragen we dan verder in onze basis met ons mee en die heeft een enorme invloed op wat we voelen en doen, de keuzes die we maken. Dan zijn we niet vrij om de bijzondere en waardevolle eigenschappen die in ons zitten (en die anderen misschien als 'moeilijk' kunnen zien) te ontwikkelen. Als we dit trauma van vroeger niet uitwerken, blijven de negatieve oordelen die we hebben meegekregen in ons voortleven en ons leven bepalen. En geven we die ook door aan onze kinderen.

Anna

Gesloten